جمهوری چین، که با نام‌های تایوان، چین تایپه و چین ملی و فُرمُز نیز شناخته می‌شود، کشوری در شرق آسیا است که از جزایر تایوان، پنگو، کینمن، ماتسو و تعدادی جزیرهٔ کوچک دیگر تشکیل می‌شود که همگی در سواحل شرقی سرزمین اصلی چینواقع شده‌اند. این کشور از راه دریا از غرب با جمهوری خلق چین، از شمال شرق با ژاپن و از جنوب با فیلیپین همسایه‌است.
دولت جمهوری چین در ۱۰ اکتبر ۱۹۱۱ در پی خیزش ووچانگ تشکیل شد و در ۱ ژانویه ۱۹۱۲ رسمیت یافت. این دولت در گذشته سرزمین اصلی چین و جمهوری مغولستان را در بر می‌گرفت. این کشور پس از پایان جنگ جهانی دوم مجمع‌الجزایر تایوان و پنگو را از ژاپن باز پس گرفت و قانون اساسی جدیدی را در سال ۱۹۴۷ به تصویب رسانید. اما در پی جنگ داخلی چین در سال ۱۹۴۹، حزب ناسیونالیست چین (کومینتانگ) حزب حاکم کشور تمامی سرزمین اصلی این کشور را به حزب کمونیست چین واگذار کرد. در نتیجه دولت جمهوری چین به ریاست چیانگ کای شک در جزیرهٔ تایوان مستقر شده و شهر تایپه را به عنوان پایتخت موقت دولت در تبعیداین کشور برگزید و خود را همچنان دولت مشروع سرزمین اصلی چین و مغولستان می‌دانست. این در حالی‌ست که از آن هنگام تاکنون دولت جمهوری خلق چین بر سرزمین اصلی حکومت می‌کند.
دولت تایوان در اوایل دوران جنگ سرد از سوی بسیاری از کشورهای غربی و سازمان ملل متحد تنها دولت مشروع چین شناخته می‌شد. این دولت از اعضای مؤسس سازمان ملل بود و تا سال ۱۹۷۱ عضو دائم شورای امنیت بود اما در این سال از این سازمان اخراج شده و کرسی این کشور به دولت جمهوری خلق چین واگذار شد.
جمهوری خلق چین این حکومت را غیرقانونی خوانده، خواهان بازگشت این سرزمین به خاک اصلی چین است و آمادگی خود را برای استفاده از زور در صورت لزوم اعلام داشته‌است. اختلافات این دو دولت بر زندگی سیاسی تایوان صحنه افکنده و هر گونه تلاشی برای اعلام استقلال تایوان با تهدید جمهوری خلق چین مواجه می‌شود. جمهوری خلق چین از برقراری روابط دیپلماتیک با کشورهایی که تایوان را به رسمیت بشناسند، خودداری می‌کند، از همین رو در سال ۲۰۱۰ تنها ۲۳ کشور روابط دیپلماتیک رسمی با تایوان دارند.
تایوان که در ابتدا کشوری تک‌حزبی بود در دههٔ ۱۹۸۰ بدون مشکل چندانی به دولتی دمکراتیک و چندحزبی تغییر ماهیت داد. نظام حکومتی این کشور نیمه ریاستی و با حق رأی همگانی است. رئیس‌جمهور رئیس کشور و فرمانده نیروهای مسلح است. یوآن ناممجلس قانون‌گذاری کشور است. جمهوری چین عضو سازمان جهانی تجارت و سازمان همکاری‌های اقتصادی آسیا-اقیانوسیه است و از اقتصاد صنعتی پیشرفته‌ای برخوردار است. تایوان با در اختیار داشتن نوزدهمین اقتصاد بزرگ دنیا و فناوری صنعتی پیشرفته نقش مهمی را در اقتصاد جهانی بازی می‌کند. این کشور از نظر شاخص‌های آزادی بیان، مراقبت سلامت، آموزش همگانی و آزادی اقتصادی در رده‌های بالای دنیا قرار دارد.
- آسیا و اقیانوسیه
- ۲۱۹۳
