این قاره از شمال به دریای مدیترانه، از شمال شرق به کانال سوئز و دریای سرخ، از شرق به خلیج عدن، از جنوب شرق به اقیانوس هند، و از غرب به اقیانوس اطلس محدود می‌شود.
آفریقا در دو سوی خط استوا قرار گرفته و نواحی اقلیمی متعددی را در بر می‌گیرد؛ آفریقا تنها قاره‌ای است که از منطقه معتدله شمالی تا منطقه معتدله جنوبی امتداد یافته‌است. به دلیل فقدان بارشهای منظم طبیعی و آبیاری، و نیز تاحدودی عدم وجود سیستمهای توده‌ای یخ یا سفره‌های زیرزمینی کوهستانی، هیچگونه اثر معتدل کننده طبیعی بر اقلیم به استثنای نزدیک سواحل در آن وجود ندارد. در مرکز آفریقا (نزدیک استوا) نیمی از سال بارانی می‌باشد که دارای هوای گرم و مرطوب است و جنگل‌های زیبایی را پدید می‌آورد که عمری بیشتر از یک نیم سال ندارد چرا که بعد از این فصل بارانی، گرمایی سخت و طاقت فرسا تمام منطقه را فرا می‌گیرد و هیچ جانوری طاقت آن را ندارد و پس مدتی آن جنگل‌ها به بیابانی خشک و بی آب و علف تبدیل می‌شود. (نیمه دیگر سال گرم و خشک است که در مجموع طبیعتی ۲ فصل را پدید می‌آورد)
اگرچه گمانه‌زنی‌های اروپاییان دربارهٔ ماهیت صحرای اتیوپی در جنوب آفریقا به زمانی بیش از دو هزار سال قبل بازمی گردد، آفریقا به عنوان قدیمی‌ترین قاره‌ای که بشر در آن سکونت داشته به‌شمار می‌آید.
دربارهٔ ریشه‌شناسی واژه آفریقا نظرهای گوناگونی آمده‌است. برخی آن را از واژه فنیقی آفِر به معنی گرد و غبار دانسته‌اند، برخی از نام تیرهٔ آفریدی ساکن شمال آفریقا در پیرامون کارتاژ و برخی از واژه یونانی آفریکه (aphrike) به معنی بی سرما و همیشه گرم یاد می‌کنند.
بزرگ‌ترین کشور آفریقا الجزایر و کوچک‌ترین منطقه آن جزایر سیشل که در اقیانوس هند می‌باشد. کوچک‌ترین کشور ناحیه خشکی آن گامبیااست.
شمالی‌ترین نقطهٔ آفریقا دماغه الغیران (درکشور تونس)، جنوبی‌ترین نقطه دماغه آگولهاس (در کشور آفریقای جنوبی)، شرقی‌ترین نقطه دماغه گوآردافوئی (در کشور سومالی)و غربی‌ترین نقطه نوک المادی (در کشور دماغه سبز) می‌باشد.
آب و هوای آفریقا از اقلیم گرمسیری تا فراشمالگان در بالاترین قله‌های آن در نوسان است. در ناحیه شمالی آن عمدتاً بیابان یا مناطق بایر وجود دارد، در حالی که مناطق مرکزی یا جنوبی شامل دشتهای گرم (استوایی) و نواحی جنگلی بارانی بسیار متراکم می‌باشد. با این همه دو نوعی همگرایی در الگوهای گیاهی همچون ساحل و استپ غالب است.
آفریقا کهنترین قاره جهان است و تاریخ آن به دوران اولیه پیش از نوسنگی نیز باز می‌گردد.
قدیمی‌ترین منطقه مسکونی زمین با گونه‌های بشری بر روی کره خاکی در آفریقا است. طی اواسط سده بیستم، انسان‌شناسی سنگواره‌ها و شواهدی از وجود بشر که احتمالاً به قبل از ۷ میلیون سال پیش برمی گردد، دست یافتند. فسیل از گونه‌های متعددی از بشرهای میمون‌وار که تصور می‌شود به انسان نوین امروزی تکامل یافته، باقی‌مانده‌است، همچون «جنوبی‌کپی عفاری» که از لحاظ پرتوسنجی دیرینگی آن به ۳ تا ۳/۹ میلیون سال پیش باز می‌گردد، پرامردم بویسی (۳/۲ تا ۴/۱میلیون سال پیش از میلاد مسیح) کشف شده است(۶۰۰ هزار تا ۹/۳میلیون سال پیش از میلاد مسیح) و «انسان کاروَرز» استخوان ایشانگو که حدود ۲۵هزار سال قدمت دارد، که خطوط محاسباتی را در ملاحظات ریاضی نشان می‌دهد. در سراسر دوران پیشاتاریخ بشر، آفریقا (همانند دیگر قاره‌ها) هیچگونه سرزمینهای (مدون) کشوری نداشت، و در عوض گروه‌های شکارچی همچون خویی و سان در آن اقامت داشتند.
- آفریقا
- ۲۰۷۵
