گامبیا در سال ۱۹۶۵ از بریتانیا استقلال یافت و به مجموعه کشورهای همسود (مشترکالمنافع) پیوست.
خاک گامبیا حاصلخیز است و اقتصاد این کشور برپایه کشاورزی، ماهیگیری و گردشگری بنا شدهاست. در حدود یکسوم از جمعیت کشور زیر خط فقر یعنی با درآمد ۱٫۲۵ دلار آمریکا در روز زندگی میکنند.
تاریخ
در سال ۱۴۵۵ میلادی پرتغالیها خاک گامبیا را اشغال کردند ولی این کشور ۳ قرن بعد یعنی در سال ۱۷۶۵ مستعمره انگلستان شد.
گامبیا پس از مبارزات طولانی در سال ۱۹۶۵ به استقلال رسید. در سال ۱۹۸۱ کنفدراسیونی از سنگال و گامبیا به نام «سنگامبی» تشکیل و مقرر شد رئیس جمهور سنگال به عنوان رئیس و همچنین رئیس جمهور گامبیا به عنوان نایب رئیس این کشور انتخاب شوند ولی در عین حال دو کشور حاکمیت خود را حفظ کنند. این قانون کماکان در گامبیا اجرا میشود.
سیاست
«یحیی عبدالعزیز جامه» در سال ۱۹۹۴ با انجام یک کودتای نظامی قدرت را در گامبیا در دست گرفت. او در سال ۲۰۰۶ میلادی سومین دوره ریاست جمهوری خود را آغاز کرد و تاکنون رئیس جمهوری گامبیا است.
گروههای طرفدار حقوق بشر دولت وی را به نقض حقوق و آزادیهای اساسی شهروندان متهم کردهاند، اما وی این اتهام را رد میکند.
جغرافیا
جمهوری گامبیا با ۱۱ هزار و ۲۹۵ کیلومتر مربع مساحت در ساحل غربی قاره آفریقا قرار گرفته است. گسترش این کشور در جهت طول جغرافیایی است و طول آن به ۳۲۰ کیلومتر میرسد. گامبیا همچون باریکهای در طول شرقی ـ غربی در داخل سنگال قرار دارد و از طریق باریکهای در غرب با اقیانوس اطلس هم مرز است.
طول مرزهای گامبیا با جمهوری سنگال به ۷۴۰ کیلومتر و طول ساحل این کشور با اقیانوس اطلس به ۸۰ کیلومتر میرسد. حداقل ۱۸ درصد از خاک گامبیا قابل کشاورزی، ۹ درصد مراتع طبیعی و ۲۸ درصد جنگلی است.
رود گامبیا که ۱۱۲۷ کیلومتر طول دارد با آبرفتهای خود، نواحی حاصلخیزی برای این جمهوری بوجود آورده است. موقعیت استوایی و قرار گرفتن در مجاورت اقیانوس اطلس موجب گرم و مرطوب شدن آب و هوای گامبیا شده است.
پایتخت گامبیا بانجول اما بزرگترین شهرهای آن سرکوندا و بریکاما هستند.
عضویت در سازمانها
گامبیا در سازمانهای زیر عضویت دارد
|
|
تقسیمات کشوری
گامبیا از ۶ بخش تشکیل شده و مرکز حکومت آن شهر «بانجول» است. از دیگر مراکز پرجمعیت گامبیا میتوان به شهرهای «سرکوندا» و «بریکاما» اشاره کرد.
اقتصاد
گامبیا همچون بسیاری از کشورهای آفریقایی از اقتصادی ضعیف و نامتعادل برخوردار است. اثر سالها بهرهکشی کشورهای استعمارگر، هنوز قدرت توسعه اقتصادی را به گامبیا نداده و بیسوادی شمار زیادی از جمعیت این کشور و نیز کمبود منابع اقتصادی قابل اتکا موجب شده است تا گامبیا در ردیف یکی از کشورهای فقیر جهان قرار گیرد.
نرخ تولید ناخالص داخلی گامبیا که در سال ۱۹۹۰ حدود ۳۱۷ میلیون دلار بود اکنون با اندکی افزایش به ۴۳۷ میلیون دلار رسیده است. این در حالی است که متوسط نرخ رشد تولید ناخالص داخلی این جمهوری در فاصله سالهای ۱۹۹۰ تا ۱۹۹۸ حدود ۴۶/۳ درصد بود.
حداکثر سرمایههای جذب شده خارجی در این کشور طی ۱۰ سال گذشته حدود ۱۵ میلیون دلار است و نرخ تورم اقتصادی در این جمهوری حدود ۵/۲ درصد برآورد میشود. متوسط درآمد سرانه مردم گامبیا حدود ۳۴۰ دلار در سال است.
محصولات کشاورزی ۲۳ درصد، تولیدات صنعتی ۱۳ درصد و فعالیتهای خدماتی ۶۴ درصد از تولید ناخالص داخلی گامبیا را شامل میشود. بانک جهانی و صندوق بینالمللی پول در پایان سال ۲۰۰۰ میلادی با اختصاص بخشی از یک وام ۳۴ میلیارد دلاری به کشورهای فقیر آفریقا و ازجمله گامبیا به منظور کاهش بدهیهای خارجی این کشورها موافقت کردند.
۸۵ درصد از مردم گامبیا از طریق کشاورزی و دامداری امرار معاش میکنند و بادام زمینی ۹۰ درصد از تولیدات کشاورزی و صادرات گامبیا را تشکیل میدهد. ارزن، ذرت، برنج، کاساوا (نوع میوه مخصوص مناطق استوایی) و دانههای روغنی جزو دیگر تولیدات کشاورزی گامبیا هستند.
گامبیا در سال ۱۹۹۵ و ۱۹۹۶ به ترتیب ۲۳ و ۳۲ هزار تن انواع ماهی از دریا صید کرد. ضمن آنکه در سال ۱۹۹۸ مجموع تولید سبزیجات این کشور به ۸ هزار تن، انواع میوه به ۴ هزار تن و انواع مواد پروتینی به ۸ هزار تن رسید.
فراوردههای بادام زمینی، تن ماهی، پوست، نوشابه، جمعآوری و بستهبندی محصولات کشاورزی، صنایع چوب، پوشاک و صنایع فلزکاری جزو تولیدات صنعتی گامبیا به شمار میروند.
از سوی دیگر الماس، لاتریت و سنگهای ساختمانی جزو منابع معدنی گامبیا هستند.
در سالهای اخیر آمریکا، سنگال، بلژیک، ایرلند، اسپانیا، انگلستان، هلند، فرانسه ایتالیا، آلمان، سوئیس و پرتغال جزو مهمترین شرکای گامبیا بودهاند.
واحد پول گامبیا «دالاسی» نام دارد که به یکصد «بوتوت» تقسیم میشود. هر دلار آمریکا تقریباً با ۶/۱۱ دالاسی برابری میکند.
تراز پرداختهای تجاری گامبیا در سالهای ۱۹۹۷ و ۱۹۹۸ به ترتیب (۱۷۲-) و (۲۰۶-) میلیون دلار بود.
مردم
گامبیا دارای ۱٬۷۰۰٬۰۰۰ نفر جمعیت طبق سرشماری سال ۲۰۰۷ است گامبیا حدود یک میلیون و ۳۶۷ هزار نفر جمعیت دارد که ۴۵ درصد از آنها را افراد زیر ۱۴ سال، ۵۲ درصد افراد بین ۱۵ تا ۶۴ سال و ۳ درصد افراد بیشتر از ۶۵ سال تشکیل میدهند. نرخ رشد جمعیت گامبیا حدود ۲/۳ درصد است و به طور میانگین در هر کیلومتر مربع از خاک این سرزمین ۱۲۱ نفر زندگی میکند.
گامبیا به ازای هر هزار نفر از جمعیت خود ۲۸/۴۲ نفر نرخ زاد و ولد و ۲۱/۱۳ نفر نرخ مرگ و میر و ۹۷/۲ نفر نرخ مهاجرت دارد. امید به زندگی در مردان گامبیا ۵۱ سال و در زنان این کشور ۵۵ سال است.
فرهنگ
حدود ۹۰ درصد مردم این کشور مسلمان سنی مذهب هستند. ضمن آنکه ۹ درصد از ساکنین این جمهوری پیرو مسیحی و مابقیآنیمیست میباشند.
زبان رسمی مردم گامبیا انگلیسی است ولی در اغلب محاورات روزمره از زبانهای مختلف بومی نظیر ولوف، فیولا و ماندینکا استفاده میشود. یحیی جامع رییس جمهوری گامبیا در مارس ۲۰۱۴ اعلام کرد که استفاده از زبان انگلیسی را به عنوان زبان رسمی متوقف خواهد کرد. وی گفت زبان انگلیسی ارثیه استعمار است و ما به دنبال سخن گفتن به زبان خودمان هستیم.
ویژگیهای ارتباطی
گامبیا در جهت توسعه شبکه مخابراتی خود طی سالهای اخیر گامهای بزرگی برداشته است. هم اکنون بالغ بر ۲۵ هزار شماره تلفن ثابت و ۶ هزار شماره تلفن همراه در این کشور وجود دارد. ضمن آنکه مردم گامبیا امواج ۳ ایستگاه رادیویی (AM) و ۲ ایستگاه رادیویی (FM) را دریافت میکنند. برنامه تلویزیون این کشور نیز از طریق تنها شبکه دولتی گامبیا پخش میشود.
این کشور فاقد خطوط ریلی است ولی نزدیک به ۲۷۰۰ کیلومتر جاده اصلی و فرعی، ۴۰۰ کیلومتر راه آبی، یک بندر صیادی و تنها یک فرودگاه بزرگ با قابلیت پذیرش هواپیماهای پهن پیکر دارد.
رسانههای نوشتاری و مطبوعات در گامبیا توسعه چندانی نیافتهاند و به جز تعداد انگشت شماری روزنامه و هفته نامه در این جمهوری، جریدهای به چاپ نمیرسد.
- آفریقا
- آفریقا غربی
- ۲۷۱۰