۱. محکم بایستید و فضا اشغال کنید
قدرت، جایگاه و اعتمادبهنفس بدون نیاز به کلام و با بهرهگیری از ارتفاع و فضا نشان داده میشوند. حفظ وضعیت قامتیِ برافراشته، عقب دادن شانهها و بالا نگه داشتن سر، شما را فردی نشان میدهد که به خود مطمئن است.
اگر ایستاده باشید این وضعیت بدنی در نظر افراد نشسته، به شما چهرهای قدرتمند و مطمئن میبخشد. اگر به اطراف حرکت کنید، فضای اضافهای که اشغال میکنید این برداشتها را افزایش میدهد. اگر نشستهاید با قرار دادن کف هر دو پا روی زمین اعتمادبهنفس بیشتری را به نمایش میگذارید. فاصله دادن بازوها از بدن و باز کردن آنها (یا قلاب کردن آرنج یک دست به پشت صندلی) و پخش کردن وسایلی که به همراه دارید روی میز کنفرانس نشاندهندهی قلمرو بیشتری است که مدعی آن هستید.
۲. باز بایستید
زمانی که با پاهای بسته میایستید ممکن است در صحبتهایی که میکنید مردد یا نامطمئن به نظر برسید. اما وقتی بازتر میایستید زانوهایتان را شل میکنید و وزن بدنتان را روی بخش پایین بدن رها میکنید با این وضعیتِ قامتی «محکم»تر و با اعتمادبهنفستر به نظر میرسید.
۳. زیر و بمی صدایتان را تنظیم کنید
کیفیت صدایی که در محل کار با آن حرف میزنید میتواند عامل سرنوشتسازی برای ساختن تصویر شما در ذهن دیگران باشد. به نظر میرسد افرادی که با تن صدای بم حرف میزنند نسبت به افرادی که با تن زیرتری صحبت میکنند کمقدرتتر و عصبیترند و همدلیشان کمتر است. تکنیک سادهای که از یک سخن درمانگر آموختهام این است که لبها را روی هم قرار دهید و بگویید «آم هام، آم هام، آم هام» این کار حنجرهی شما را آرام میکند و تن صدایتان روی جایگاه مناسب تنظیم میشود. صحبت با تن صدای مناسب به خصوص زمانی که تماس تلفنی مهمی دارید اهمیت پیدا میکند، در چنین موقعیتی کیفیت صدای شما بسیار تعیینکننده است.
۴. قدرت را فرابخوانید
برای اینکه اعتمادبهنفستان را نشان دهید و امیدوار و مثبت دیده شوید، به موفقیتهای گذشته که شما را غرق در غرور و اعتمادبهنفس میکند فکر کنید. این موفقیت الزاما نباید به دنیای کاری مرتبط باشد (گرچه توصیه میکنم یک «فهرست موفقیت» برای خودتان تهیه کنید تا بتوانید به راحتی یک رویداد را برای این کار پیدا کنید.) سپس احساس قدرت و اطمینان را فرابخوانید، اینکه چطور به نظر میآیید را به یاد بیاورید یا تجسم کنید. فراخواندن آن احساسات واقعی که در گذشته تجربه کردهاید کمک میکند همچنان که به جلسهی ملاقات یا جایگاه مخصوص قدم میگذارید تجلیِ آنها را ببینید.
۵. ژست قدرت به خودتان بگیرید
تحقیق انجام شده روی تأثیر ژست بدن بر اعتمادبهنفس که در مدرسهی تجارت هاروارد و کلمبیا انجام شد نشان میدهد تنها با قرار دادن بدن در حالت گسترده، ژستهای «پرقدرت» (تکیه دادن و دستها پشت سر و پاها روی میز، یا ایستادن به نحوی که دستها و پاها از بدن فاصله دارند)، حتی به مدت دو دقیقه میزان تستوسترون بالاتری را در فرد تحریک میکند؛ هورمونی که با قدرت و تسلط مرتبط است، و همچنین میزان هورمون کورتیزول را که به استرس مرتبط است پایین میآورد.
این کار را پیش از جلسهی کاری مهمِ بعدیتان انجام دهید، به شما قول میدهم که احساس بهتری از اعتمادبهنفس و اطمینان خواهید داشت. این ژستها علاوه بر ایجاد تغییرات هورمونیِ ذکر شده در زنان و مردان، احساس قدرت و ریسکپذیری را در فرد افزایش میدهند. این مطالعه تأییدکنندهی مشاهداتی است که در آن مردم، بیشتر تحت تأثیر تصوری که از فرد پیدا میکنند قرار میگیرند تا آنچه او به آنها میگوید.
۶. تماس چشمی مناسب برقرار کنید
ممکن است درونگرا یا خجالتی باشید. شاید فرهنگی که به آن تعلق دارید به شما آموخته که حفظ تماس چشمی طولانی با مقام بالاتر درست نیست. اما در دنیای کسبوکار آمریکا، اروپا، استرالیا و بسیاری نقاط دیگر دنیا از شما انتظار دارند در ۵۰ تا ۶۰٪ زمان، تماس چشمی خود را با آنها حفظ کنید. تکنیک ساده برای حفظ تماس چشمی این است که هنگام احوالپرسی با همکارتان به اندازهای به چشمانش نگاه کنید که متوجه رنگ چشمهایش بشوید.
۷. موقع حرف زدن دستها را فراموش نکنید
تصویربرداریهای انجامشده از مغز نشان میدهد ناحیهی بروکا که در گفتار به ما کمک میکند نه فقط هنگام صحبت کردن بلکه در هنگام استفاده از دستها نیز فعال میشود. از آنجا که حرکات بدن به شکل بنیادی با گفتار مرتبط هستند، استفاده از آنها در حقیقت میتواند فکرکردن شما را بهبود بدهد. تجربهی شخصی من این است که وقتی از افراد خواستهام هنگام ارائهی سخنانشان از حرکات بدن استفاده کنند محتوای شفاهی آنها ارتقا پیدا کرده و کمتر مردد میشوند. همچنین استفادهی آنها از عبارتهای پُرکنندهی کلام (امم وآاا) کاهش مییابد. این کار را امتحان کنید و متوجه خواهید شد عمل فیزیکی ایما و اشاره به شما کمک میکند واضحتر فکر کنید و با جملات موجزتر و شفافتر سخن بگویید.
۸. از ژستهای آزاد استفاده کنید
در حرکتهایتان آرامش را حفظ کنید، ژست بازوانِ گشوده داشته باشید و کف دستانتان را آشکار کنید. همان ژست اصلیِ «ببین چیزی برای پنهان کردن ندارم.» که پیامِ اعتبار و صداقت را بدون رد و بدل شدن کلام، منتقل میکند. افراد با ژستهای آزاد مثبتتر و قانعکنندهتر از آدمهای با ژست بسته (دست به سینه، دستها به پشت یا نزدیک بدن نگهداشته شده و غیره) به نظر میرسند. همچنین اگر دستانتان را در محدودهی کمرتان نگه دارید و ایما و اشارهها را در همین محدوده انجام بدهید به نظر دیگران آدمی مطمئن و معتبر میرسید.
۹. با دستها عدد ۸ درست کنید
شاید دیده باشید سخنرانان، سیاستمداران و مدیران وقتی دربارهی نکتهای مطمئن هستند دستهایشان را به شکل ۸ در میآورند. در این پیامِ قدرت، نوک انگشتان دو دست به هم میرسند اما کف دستها از هم جدا میمانند و شکل نوک برج یا عدد ۸ را شکل میدهند. زمانی که قصد دارید دربارهی نکتهای اعتقاد راسخ و یکرنگی را به مخاطب برسانید از این ایما استفاده کنید.
۱۰. ژستهای نگرانی را کاهش دهید
زمانی که نگران یا تحت فشار هستیم همهی ما خودمان را به نوعی با حرکات فیزیکی و غیرکلامی آرام میکنیم: دستها را به هم میمالیم، پاها را میجنبانیم، با انگشتها روی میز ضرب میگیریم، با زیورآلاتمان ور میرویم، موها را پیچوتاب میدهیم یا در صندلی وول میخوریم و به محض انجام هر یک از این موارد خط بطلانی بر اعتبارمان میکشیم. اگر خودتان را سرگرم هر یک از این رفتارها دیدید، نفس عمیق بکشید و با قرار دادن کف پاها روی زمین و کف دستها روی ران، میز یا میز کنفرانس خودتان را آرام کنید. بیحرکت بودن بدن این معنی را میرساند که آرام و مطمئن هستید.
۱۱. لبخند بزنید
یکی از تکنیکهای زبان بدن در کسب و کار لبخند زدن است. لبخند اثر قدرتمندی روی انسان دارد. مغز آدمی صورتهای شادمان را ترجیح میدهد. ما قادریم لبخند را از فاصلهی ۹۰متری -حدودا اندازهی یک زمین فوتبال- تشخیص بدهیم. لبخند نه فقط احساس بهزیستی خودتان را افزایش میدهد بلکه به دیگران این پیام را میدهد که فردی هستید که میشود به او نزدیک شد و اعتماد کرد.
۱۲. بینقص دست بدهید
از آنجا که دست دادن، قدرتمندترین و ابتداییترین علامت غیرکلامی در برقراری ارتباط است، ارزشش را دارد که با صرف وقت به بهترین شکل در آن مهارت پیدا کنید. دست دادنِ درست میتواند اعتباری فوری را نصیب شما کند و دست دادن اشتباه به قیمت از دست رفتن شغل یا قراردادتان تمام شود. بنابراین لطفا دست دادن شل و وارفته (مانند ماهی مرده) یا در نقطهی مقابل آن فشردن استخوانهای دست را فراموش کنید. اولی شما را آدمی بیعرضه و دومی یک قلدر نشان میدهد.
نوع دست دادن در فرهنگهای مختلف متفاوت است اما دست دادن در ایران مثل اکثر کشورهاست. به اضافهی اینکه به یاد داشته باشید تا جای ممکن باید تلاش کنید فشاری که به دست فرد مقابل میآورید در حد فشاری باشد که او میآورد. در این مورد به عقیدهی شخصیتان دربارهی نوع گرفتن و میزان فشار مناسب هنگام دست دادن در ملاقاتهای کاری توجه نکنید.
در هر حال گرچه برای همهی آدمهای حرفهای دست دادنِ عالی مهم است. اهمیت آن برای زنان حتی بیشتر هم هست زیرا اعتمادبهنفس زنان بیشتر از همتایان مردشان با کیفیت دست دادن آنها سنجیده میشود.