روز به روز امکانات بیشتری در کیش ایجاد می شود تا مسافران از بودن در آن لذت بیشتری ببرند اما با وجود همه تفریحات و جاذبه های تازه باز هم کشتی یونانی جایگاه خاص خودش را دارد. این کشتی به گل نشسته سال هاست که در میان آب های خلیج همیشه فارس آرمیده و تاریخی مبهم را در خود حفظ کرده است. شاید بارها و بارها تصویر این کشتی را دیده و یا تعریفش را از کسانی که سفر به کیش را تجربه کرده اند، شنیده باشید؛ اما آیا می دانید که این کشتی چگونه سر از اینجا در آورده و چرا در این مکان به گل نشسته است؟ مگر می شود این جاذبه شاخص هیچ قصه و داستانی نداشته باشد؟
چرا بازدید از کشتی یونانی؟
- شاخص ترین جاذبه کیش است.
- در پایان روز می توانید زیباترین غروب را در کنار آن شاهد باشید.
- همه جذابیت سفر شما به بازدید از کشتی یونانی ختم نمی شود و دیدنی ها و تفریحات بسیاری در کیش انتظارتان را می کشند.
- ممکن است این جاذبه در سال های آتی وجود نداشته باشد و هر آن احتمال دارد که غرق شود.
آشنایی با کشتی یونانی، تماشایی ترین جاذبه کیش
آنچه که به عنوان کشتی یونانی می شناسیم، کشتی به گل نشسته ایست که در ۴ مرداد ۱۳۴۵ در نزدیکی روستای باغو (۱) از حرکت ایستاد و برای همیشه در آب های خلیج فارس ماندگار شد. این کشتی انبوهی از ذخایر نفتی را در خود داشت و دارای ارزش بسیاری بود. خدمه مجبور به ترک کشتی شدند و بار آن نیز تخلیه شد. تلاش های بسیاری برای بیرون کشیدن کشتی از آب انجام دادند اما بعد از گذشت هشتاد روز و تلاشِ بی پایان یدک کش هلندی به نام اورینکو، هیچ نتیجه ای حاصل نشد. در نهایت کشتی همان جا باقی ماند چرا که هزینه سرسام آور برای حفظ آن اصلا مقرون به صرفه نبود. هیچ کس تا به امروز نتوانسته دلیل به گل نشستن این کشتی را کشف کند و این بخش از سرنوشت آن هنوز در هاله ای از ابهام است.
بومیان جزیره می گویند که یونانی ها پس از ترکِ کشتی آن را آتش زده و شاهد سوختن آن بوده اند. این روایت می تواند درست باشد چرا که امروزه هیچ عنصر غیر فولادی در بدنه و عرشه کشتی به چشم نمی خورد.
امروزه این لاشه به جا مانده از تاریخ، در میان بومی ها به عروس یونانی شهرت یافته و به یکی از دیدنی های جزیره کیش تبدیل شده است. با وجود آن که کشتی یونانی در سکوتی عمیق فرورفته اما گذشته آن حرف های زیادی برای گفتن دارد که در ادامه به آن ها می پردازیم.
تاریخچه کشتی یونانی
در تاریخ ۹ مارس ۱۹۴۳ (۱۳۲۲ شمسی) بود که کشتی سازی ویلیام همیلتون و شرکا، ساخت یک کشتی باربری به نام امپایر ترومپت یا شیپور امپراتور (Empire Trumpet) را در شهر پورت گلاسگو کشور اسکاتلند آغاز کرد. این کشتی پس از اتمام ساختش در آوریل همان سال، به وزارت حمل و نقل جنگ بریتانیا (British Ministry of War Transport) فروخته شد و در اختیار شرکت کشتی بخار لاریناگا (Larrinaga Steam Ship Co) قرار گرفت. این وسیله تنها ۲ سال متعلق به این شرکت بود و در سال ۱۹۴۵ مالکیت کشتی به شرکت تی اند جی هریسون (T&J Harrison Co) واگذار گردید.
از سال ۱۹۴۳ تا ۱۹۴۶ این کشتی تحت اجاره دولت آفریقای جنوبی بود تا اینکه در سال ۱۹۴۶ شرکت کشتی بخار شرانت (Charente Steam Ship Co) آن را خریداری کرد. این شرکت نام نچرالیست (Naturalist) را بر روی کشتی گذاشت و تصمیم گرفت مدیریت آن را به صاحب قبلی کشتی یعنی تی اند جی هریسون واگذر کند.
در سال ۱۹۵۹ شرکت ایرانی لوید اند کو خرمشهر (Iranian Lloyd & Co Ltd) کشتی را با نام کوروش ایرانی از آن خود کرد و مدیریتش را بر عهده شرکت بی اشوورث و شرکا (B Ashworth and Co) گذاشت. خطوط کشتیرانی ایران در خرمشهر در سال ۱۹۶۵ این کشتی را خرید و نام همدان (Hamadan) را برای آن انتخاب کرد. آخرین صاحبان کشتی، دو یونانی به نام های پی.جِی فرانگولیس (P.J. Frangoulis) و ای.آی کلیافز (A.I. Cliafas) بودند که در سال ۱۹۶۶ آن را خریدند و نامش را به کوالا اف (Koula F) تغییر دادند. در همان سال نیز این کشتی در راه ایران به یونان به گل نشست و به دلیل آنکه به هنگام غرق شدن در اختیار یونانی ها بود با نام کشتی یونانی معروف شد.
چرا این کشتی به گل نشست؟
در مورد علت به گل نشستن کشتی هیچ دلیل قاطعانه ای بیان نشده است اما روایت ها و داستان هایی در مورد آن بر سر زبان هاست که به آن ها اشاره می کنیم:
برخی بر این باورند که به علت مه آلود بودن هوا و نبودن فانوس دریایی در سواحل جزیره کیش، کشتی نتوانسته راه را پیدا کند و به گل نشسته است.
به گفته بومیان جزیره، کاپیتان های مست، کشتی را هدایت می کردند و به همین علت از مسیر اصلی خود خارج شدند. کشتی به جای توقف در یکی از بنادر نزدیک کیش به این محل آمده و در گل و لای نزدیک ساحل از حرکت ایستاده است.
در این میان نمی توان از حق بیمه زیاد کشتی نزد شرکت لویدز انگلستان نیز گذشت؛ بسیاری معتقدند که صاحبان کشتی برای گرفتن این حق بیمه به عمد کاری کرده اند که کشتی به این روز دچار شود.
در این میان یک داستان عاشقانه هم از بومیان جزیره شنیده می شود؛ آن ها می گویند که عشق ناخدای کشتی به دختری به نام مریم باعث شد تا کاری کند که کشتی در این منطقه ماندگار شود. مردم پیرزنی ساکت و تنها در جزیره را به عنوان همان مریم قصه معرفی می کنند و این داستان عاشقانه را به او نسبت می دهند.
خوشگذرانی در کنار کشتی یونانی
کشتی یونانی شاید به ظاهر تنها یک لاشه به گل نشسته باشد؛ اما فرصت هایی را برای خوشگذرانی در اختیارتان قرار می دهد:
۱- تماشای غروب آفتاب
مهم نیست که در طول روز کدام یک از دیدنی ها و تفریحات کیش را انتخاب می کنید؛ اما حتما برای لحظات پایانی روز زمانی را به بازدید از کشتی یونانی و تماشای غروب آفتاب در کنار آن اختصاص دهید. در اینجا منظره ای حیرت انگیز از غروب پیش رویتان قرار می گیرد که تا آخر عمر آن را فراموش نمی کنید. به دلیل آهن موجود در کشتی، ماسه های اطراف آن نیز به رنگ قرمز در آمدند و همین امر بر زیبایی منظره غروب می افزاید.
۲- عکاسی از کشتی یونانی
کشتی یونانی سوژه خوبی برای عکاسی به شمار می رود. فرقی نمی کند که یک عکاس حرفه ای باشید یا تنها با گوشی موبایل خود عکاسی کنید، در هر صورت با کمی ذوق و خلاقیت می توانید تصاویر خاصی را از کشتی یونانی به ثبت برسانید و یادگاری ویژه ای را با خود به خانه ببرید. کمی در ساحل قدم بزنید و زوایای مختلف را برای عکاسی امتحان کنید تا بهترین اثر نصیبتان شود.
یکی از سوژه های جالب توجه عکاسی، ساعتی است که در نزدیکی کشتی یونانی قرار دارد و به شکل سُکان کشتی است. افراد بسیاری به هنگام بازدید از کشتی یونانی در کنار این ساعت می ایستند و عکس یادگاری خود را به گونه ای متفاوت ثبت می کنند. البته مجسمه ها و سازه های دیگری نیز در نزدیکی کشتی وجود دارند که هر یک به نوبه خود می توانند جلوه خاصی به عکس هایتان بدهند.
۳- شتر سواری
در ساحل خلیج فارس و در نزدیکی کشتی یونانی، شتربانانی هستند که به شما اجازه می دهند با پرداخت هزینه، شترسواری را تجربه کنید و بر لذت گشت و گذارتان بیفزایید.
۴- پارک ساحلی کشتی یونانی
وجود کشتی یونانی بهانه ای شد تا یک پارک ساحلی در نزدیکی آن احداث شود و امکانات متنوعی را در اختیار بازدیدکنندگان این کشتی به گل نشسته بگذارد. این پارک در مساحتی بالغ بر شصت هزار متر مربع در محوطه ساحلی این کشتی در حال ساخت است؛ البته بخشی از آن بهره برداری شده که شامل محوطه سازی و احداث آمفی تئاتر رو باز با مساحت ۸۰۰ متر مربع می شود.
می توانید در این پارک به سراغ غرفه های کرایه دوچرخه بروید و یک تجربه متفاوت را برای خود رقم بزنید. همچنین می توانید از پارکینگ این پارک نیز استفاده کنید و پس از پارک ماشین در آن، با خیال راحت به سوی کشتی یونانی بروید.
قرار است در آینده، این پارک امکاناتی همچون کافه تریا، غرفه های فروش تنقلات، رستوران ایرانی و لبنانی، ایستگاه های کرایه اسکیت و فروش محصولات ورزشی را نیز در خود داشته باشد و به بازدیدکنندگان خدمات ارائه دهد.
۵- تماشای قسمت های داخلی کشتی یونانی ممکن نیست!
غواصی در آب های خلیج فارس تجربه ای خاص است که بسیاری دوست دارند آن را تجربه کنند. شاید شما هم به تصاویری از غواصی در حوالی کشتی یونانی برخورد کرده باشید اما بر اساس تحقیقات کارناوال، چنین برنامه ای توسط کلوپ های غواصی ارائه نمی شود چرا که خطرات بسیاری در زیر کشتی شما را تهدید می کنند و ممکن است این کشتی هر آن فرو بریزد. تصاویری که شما می بینید توسط غواصان حرفه ای به ثبت رسیده اند و یا مربوط به گذشته هستند که هنوز کشتی یونانی در وضعیت خوبی قرار داشت و مشکلی برای افراد به وجود نمی آمد.
راه دسترسی
آدرس: استان هرمزگان، جنوب غربی جزیره کیش، خیابان غروب کیش، میدان غروب، پارک ساحلی غروب یا همان پارک ساحلی کشتی یونانی.
اطلاعات فنی و تخصصی کشتی یونانی
اگر به دانستن اطلاعات فنی در مورد این کشتی و ساختارش علاقه دارید، در ادامه با ما همراه باشید تا آن را مورد بررسی قرار دهیم:
مشخصات کلی کشتی
طول و عرض: ۱۳۱٫۹ متر و ۱۷٫۱ متر
گنجایش: ۷۰۵۹ وزن خالص، ۶٬۶۰۱ تناژ در عرشه، ۴٬۸۰۵ تناژ خالص
آبخور یا شناور (فاصله عمودی از سطح آب تا پایینترین بخش کشتی): ۱۰٫۴ متر
حسگرها و دستگاه های پردازشگر: جهت یاب رادیویی، فاصله یاب صوتی از نوع اکو سوندینگ Echo Sounding
بررسی تخصصی موتور و مجموعه آن
پیش از آنکه کشتی یونانی به این حال و روز بیفتد، از نظر فنی یکی از بهترین کشتی ها به شمار می رفت. این کشتی یک کوره داشت که با میله های آهنی فضایی در حدود ۱۵ متر مربع را به خود اختصاص داده بود. این کوره حرارت لازم برای گرم کردن ۳ دیگ بخار با قدرت ۰.۰۶۴ کیلوگرم بر متر مربع (۱) را تامین می کرد تا بخار لازم برای راه اندازی موتور تامین شود.
دیگ ها یک ورودی و خروجی داشتند و در ترکیب با سیستم گرمایشی، فضای قابل توجهی در حدود ۶۷۳ متر مربع را اشغال کرده بودند. این دیگ ها، بخار مورد نیاز موتور سه گانه کشتی را تامین می کردند. قدرت موتور کشتی یونانی را ۵۱۰ اسب بخار تخمین می زنند؛ گفته می شود که این موتور سیلندرهایی با اندازه های ۶۲، ۹۹ و ۱۸۰ سانتی متر داشت که به وسیله یک میله ۱۲۰ سانتی متری به یکدیگر متصل شده بودند. این موتور قدرتمند کاری از شرکت دیوید راوان و شرکا (David Rowan & Co Ltd) در گلاسگو بود.
کشتی یونانی، در چند قدمی نابودی
بد نیست بدانید که ممکن است تا چند سال آینده هیچ اثری از این کشتی باقی نماند چرا که گذشتِ زمان موجب فرسودگی کشتی شده است. قسمت زیرین کشتی که در آب قرار دارد، بر اثر برخورد با امواج دریا و شوری آب، پوسیده شده و هر آن ممکن است فرو بریزد و کشتی را به اعماق آب ببرد.
یکی از علت هایی که باعث شده تا کشتی یونانی به چنین حال و روزی بیفتد و به آن کم توجهی شود، مشخص نبودن مالکیت آن است؛ چرا که ایران نمی تواند مالک صد در صد کشتی یونانی باشد و این کشتی به صاحبان یونانی اش تعلق دارد.
شایان ذکر است که در سال های اخیر بارها و بارها توسط مسئولین مختلف اعلام شده که لاکپشت های پوزه عقابی که گونه ای در معرض خطر انقراض هستند، در اثر برخورد با این کشتی جان خود را از دست می دهند و گفته می شود که قرار است که این کشتی ذوب شده و از بین برود.
با توجه به همه این مسائل بهتر است وقت را مغتنم شمارید و هر چه زودتر اسباب سفر به کیش را آماده کنید تا بعدها حسرت دیدن کشتی یونانی به دلتان نماند.
توصیه
برای آنکه بیشترین لذت را از بازدید از کشتی یونانی ببرید، یک ساعت قبل از غروب خورشید خود را به حوالی آن برسانید. روزهای بعد از بارندگی و در زمان وزش باد و کم بودن شرجی هوا بهترین موقعیت برای دیدن این کشتی به شمار می روند.
در برخی روزها مانند تعطیلات نوروز و مناسبت های خاص، ویژه برنامه هایی در پیرامون کشتی یونانی برگزار می شوند که از جمله آن ها می توان به نورپردازی های زیبا اشاره کرد. اگر در این روزها راهی کیش شدید این برنامه های جذاب را از دست ندهید.