استان قم یکی از ۳۱ استان ایران است که در مرکز این کشور و در جنوب استان تهران، شمال استان اصفهان، شرق استان مرکزی و غرب استان سمنان واقع شدهاست. مرکز استان کلانشهر قم است. این استان در یک منطقهی خشک و نیمهخشک واقع شده است و آب و هوای گرم و خشک دارد. جنوب و غرب استان پوشیده از کوههای مرتفع است و آب و هوای معتدل دارد. مناطق شرقی، مرکزی و شمالی استان نیز پوشیده از بیابانهای وسیع است که بزرگترین آنها دشت مسیله است. استان قم از نظر وسعت پس از استان البرز کوچکترین استان ایران است. استان قم تنها یک شهرستان دارد. شهرهای قم، دستجرد، پردیسان و سلفچگان مهمترین شهرهای استان به شمار میروند.
محدودهی وسیعی از استان قم دارای آثار تمدن قدیمی قمرود است و عناصری را از روزهای اولیهی حضور تمدن در خود حفظ کرده است. اولین نیایشگاههای باستانی در فلات ایران در این منطقه ساخته شدهاند. برخی از مورخان بنای اولیهی شهر قم را به اسکندر،بهرام گور، طهمورث، لهراسپ، قباد ساسانی، یزدگرد سوم و چند تن دیگر، نسبت دادهاند و در این مورد اختلاف نظر وجود دارد. باستانشناسانی چون رومن گیرشمن قم را قدیمیترین منطقهای میداند که انسان در آنجا استقرار یافته و تمدنهای اولیه را پیریزی کردهاند. نتایج جدید باستانشناسی نیز قدمت قم را به بیشاز ۷۰۰۰ سال پیش میرسانند. باستانشناسان ادعا میکنند به علت وجود رودخانهی اناربار و وجود شاهراه مواصلاتی منطقهی قم از دورانهای اولیهی تاریخی میزبان تمدنهای شکوفایی بودهاست.
مهمترین عامل موثر بر وضع اقتصادی استان، صنعت گردشگری و به ویژه توریسم مذهبی است و دلیل آن وجود حرم فاطمه معصومه ومسجد جمکران و تعداد زیادی از مزارهای امامزادهها و علویان در استان است که در تمام فصول سال، پذیرای زایران بسیاری از نقاط مختلف ایران و سایر کشورها است که این امر موجب رونق بازار کار و خدمات در این شهر شده است.
در سال ۱۳۴۲ خورشیدی با شروع حرکت انقلابی روحالله خمینی از این شهر، قم به مرکزی فعال برای انقلاب مردم ایران تبدیل شد که در نهایت در سال ۱۳۵۷ خورشیدی این حرکت توانست به براندازی نظام سلطنتی در ایران منجر شود و پس از تأسیس یک حکومتتئوکراسی در ایران، به دلیل نقش و اهمیت مذهبی قم، اهمیت آن در عرصهی سیاسی و اجتماعی افزایش یافت.
شهرستان قم در سال ۱۳۷۵ خورشیدی براساس مصوبه مجلس ایران به استان مستقل تبدیل شد.
هشت راه اصلی مواصلاتی به استان قم منتهی میشوند. آزادراه ۵، آزادراه ۷، جاده ۶۵ و جاده ۷۱ مهمترین آنها هستند.
- گردشگری ایران
- ۲۹۶۶