اوگاندا در ۱۸۹۴ به عنوان کشوری تحتالحمایه بریتانیا و در ابتدا به صورت یک پادشاهی مقتدر تشکیل گردید. اوگاندادر سال ۱۹۶۲ استقلال خود را از بریتانیای کبیر به دست آورد و به عنوان یک جمهوری اعلام موجودیت کرد.
در سال ۱۹۷۱ حکومت میلتون اوبوته رئیس جمهور اوگاندا که در ۱۹۶۶ به قدرت رسیده بود، طی کودتائی به رهبری عیدی امین که در دوره ریاست جمهوری میلتون اوبوته فرماندهی ارتش و نیروی دریایی اوگاندا را در دست داشت سرنگون شد. در سال ۱۹۷۱، هنگامی که میلتون اوبوته در سفر خارج به سر میبرد، امین دست به کودتا زد و حکومت وی را سرنگون کرد. قذافی رهبر لیبی جزو اولین کسانی بود که حمایت خود را از امین اعلام نمود. رژیم عیدی امین در سال ۱۹۷۹ و پس از آن که نیروهای نظامی تانزانیا، همسایه اوگاندا، این کشور را اشغال کردند سرنگون شد. اشغال اوگاندا به هشت سال حکومت امین خاتمه داد در حالیکه گفته میشد در این دوره، هزاران نفر در اوگاندا کشته شده بودند. از آن زمان تا کنون یووری موسوینی رهبری کشور را در دست دارد.
اوگاندا رشد اقتصادی حدود ۸ درصدی تولید ناخالص ملی در طول سه سال گذشته تجربه کرده است. شورشهای مسلحانه در شمال و شرق اوگاندا یکی از بزرگترین جمعیتهای آواره آفریقا را به وجود آوردهاست. این شورش در مدتی نزدیک به دو دهه ۶/۱ میلیون نفر از مردم اوگاندا را مجبور به پناه گرفتن در اردوگاههای پناهندگان کرده است. تعداد آوارگان داخل این کشور از سال ۲۰۰۲ تقریباً سه برابر شده است. سوء تغذیه کودکان در بعضی مناطق تا ۳۰ درصد برآورد شدهاست. وحشت از عوارض جنگ داخلی و شورش تاثیر شدیدی برای فصل کشاورزی سال ۲۰۰۴ داشته است. با تمام شدن ذخایر دارویی و فرار امدادگران بهداشتی موسسات بهداشتی با دشواری به کار ادامه میدهند.
سیاست
نظام سیاسی اوگاندا جمهوری است و دارای پارلمان قانونگذاری است.
موسوینی فرمانده ارتش مقاومت ملی، که در ۱۹۸۶ قدرت را در دست گرفت، رئیس جمهور است. او نخست وزیر و دیگر وزیران را انتصاب میکند. شورای مقاومت ملی با ۲۷۸ عضو نقش مشورتی دارد و متشکل است از ۲۱۰ عضو که به طور غیر مستقیم انتخاب شدهاند و ۶۸ عضو منتصب از سوی رئیس جمهور است.
جغرافیا
این کشور که دارای یک فلات مرکزی کم ارتفاع با پوشش گیاهی ساوان میباشد. در اطراف دریاچه ویکتوریا، استعداد خاک برای کشاورزی بیش از سایر نقاط است. همچنین این دریاچه از نظر ماهیگیری نیز اهمیت به سزایی دارد. در غرب این کشور رشته کوهی با حد اکثر ارتفاع ۵۱۱۸ متر وجود دارد. اوگاندا دارای آب و هوای معتدل با میانگین دمای ۲۴-۲۱ درجه سانتی گراد، و میزان بارش سالانه ۱۵۰-۷۵ سانتی متر میباشد. رودهای مهم جاری در این کشور نیل و سملیکی است.
اقتصاد
اوگاندا دارای منابع طبیعی ثابت، شامل خاک حاصلخیز، بارش باران دائمی، معادن غنی و قابل ملاحظه مس و کبالت است. اوگاندا دارای منابع بسیار بزرگ بکر و دست نخورده نفت خام و گاز است. عمده صادارات سالانه اوگاندا شامل:قهوه (۴۶۶٫۶ میلیون دلار) ، چای (۷۲٫۱ میلیون دلار) و پرورش آبزی(۳۶٫۲ میلیون دلار) است.
هرچند فقر در این کشور بواسطه استعمار انگلیس و حکومتهای پادشاهی وابسته ریشه تاریخی دارد، اما رشد اقتصادیاوگاندا علیرغم رقم نرخ تورم ۲۴۰٪ در سال ۱۹۸۷ تحت حکومت پیشین، در سال ۲۰۰۳ معادل ۵٫۱٪ برآورد گردیده است و این کشور شاهد رشد افتصادی کم نظیری بوده است. رشد اقتصادی در این کشور در سال ۲۰۰۹ معادل ۷٫۲٪ و در ۲۰۱۰ برابر ۵٫۹٪ و در ۲۰۱۱ به نرخ ۶٫۷٪ رسیده است.
کشاورزی بیش از سه چهارم نیروی کار اوگاندا را در بر دارد. قهوه معمولاً ۹۰٪ صادرات اوگاندارا تشکیل میدهد. چای و توتون محصول عمده صادراتی دیگر است و کشتهای معیشتی شامل سیب زمینی شیرین است. چای سومین محصول صادراتی پس از قهوه و ماهی است و صادرات ۴/۳۶ میلیون کیلوی آن در سال ۲۰۰۰ مبلغ ۴/۳۶ میلیون دلار عاید این کشور نمودهاست. این رقم در سال ۲۰۰۱ علیرغم افزایش حجم صادرات به جهت کاهش جهانی قیمت چای به ۲/۳۳ میلیون دلار رسیدهاست. میزان صادرات چای برای سال ۲۰۰۵ چهل میلیون کیلوگرم برآورد شدهاست.
این کشور همچنین دارای معادن غنی آهن است. هرچند در اثر کمبود سرمایه گذاری در توسعه معادن، تولید و صادرات آهن و فولاد حجم بزرگی از صادرات آنرا تشکیل نمیدهد.
توریسم و گردشگری منبع دیگری از درآمدهای خارجی اوگاندا را تشکیل میدهد.
فرهنگ
مردم اوگاندا از قبایل مختلفی تشکیل شدهاند و ۱۲ پادشاه رهبری قبایل را برعهده دارد. هریک از قبایل آداب و رسوم خاصی دارند. اسلام در سالهای ۱۸۰۰ توسط بلوچهای ایرانی و عمانی وارد دربار کاباکا شد. مسیحیت نیز در سالهای ۱۸۵۶ به دربار ارایه گردید.
قوم کراموجونگ یا برهنهگرایان که همسایه قوم ماساها و تورکانهها در مرز کنیا هستند از دیدنیترین اقوام اوگاندا هستند. هر جوان کراموجونگ برای اینکه شایستگی ازدواج پیدا کند باید یک شیر و یا پلنگ و یا گرگ شکار کند و به خانه عروس بیاورد. این قوم لباس نمیپوشند و برهنه گرایان غربی الگوی خود را از این قبیله اخذ کردهاند.
آموزش
- میزان با سوادی: ۵۲٪ (۱۹۸۵).
- میزان تحصیل اجباری: تحصیل اجباری نیست.
- تعداد دانشگاه: ۱
وضعیت نیروهای مسلح
- کل نیروهای مسلح: ۰۰۰/۷۰ (۱۹۹۱) به علاوه ۸۹۰/۱۶ پلیس.
- خدمت سربازی اجباری: ندارد.
مشخصات آماری اوگاندا
- نام رسمی جمهوری اوگاندا (The Republic of Uganda)
- عضو سازمان ملل متحد، جنبش عدم تعهد، اتحادیه کشورهای همسود (مشترکالمنافع)، سازمان وحدت آفریقا
- مساحت: ۲۴۱۱۳۹کیلومتر مربع
- مختصات جغرافیایی: ۱ درجه شمالی و ۳۲ درجه شرقی
- جمعیت: ۳۶٬۸۲۴٬۰۰۰ نفر - (۳۷٬۸۷۳٬۲۵۳ تخمین در ۲۰۱۳)
- پایتخت: کامپالا
- شهرهای عمده: جینیجا، امبالی، ماساکا، انتبه
- زبان رسمی: انگلیسی و سواحلی و زبانهای محلی از جمله لوگاندا
- مذهب: کاتولیک رومی، پروتستان، آنیمیست، اسلام سنی
- امید به زندگی: ۵۱ سال
- واحد پول: شیلینگ اوگاندا
دین
بر طبق سرشمارس سال ۲۰۰۲ ، ۸۴٪ از مردم کشور اوگاندا مسیحی هستند. در این آمار اکثراً پیرو کلیسای کاتولیک وکلیسا انگلیکن هستند.
- آفریقا
- شرق آفریقا
- ۲۵۷۲