در گذشته رسم بر این بود که دور شهر برج و بارویی میساختند تا حافظ شهروندان باشد. این کهندژها عموما پیش از اسلام و بر بالای بلندی ساخته میشدند تا احاطه و اشراف نگهبانان بر اطراف بیشتر شود.
- گردشگری ایران
- ۱۷۷۷
پایگاه اینترنتی توسعه گردشگری ایرانگردی و جهانگردی مکانی برای فعالان صنعت گردشگری و اصناف وابسته
در گذشته رسم بر این بود که دور شهر برج و بارویی میساختند تا حافظ شهروندان باشد. این کهندژها عموما پیش از اسلام و بر بالای بلندی ساخته میشدند تا احاطه و اشراف نگهبانان بر اطراف بیشتر شود.
اگر میخواهید به قشم سفر کنید، از حالا تا پایان اسفند فرصت دارید. توصیه ما این است که هوای مطبوع این ماههای پیشرو در قشم را از دست ندهید. جزیره قشم تنها به بازار و امکانات نسبتا لوکس محدود نمیشود.
پل گاومیشان واقع در شهرستان دره شهر استان ایلام، یکی از قدیمی ترین پست های تاریخی کشور متعلق به دوران ساسانی است که بخشی از تاریخ کهن این شهرستان را نمایان می کند.
تنگ گمبیل نام منطقهای سرسبز و دیدنی در استان فارس است. این تنگ در نزدیکی روستای ساران و بهشت مکان قرار گرفته است.
اگر میخواهید در این منطقه از تنگه عبور کنید، در کف آن با رودخانهای به نام گمبیل روبرو میشوید که بایستی از بعضی قسمتهای آن عبور نمایید. آن هم عبوری خاطرهانگیز میان رودخانهای که از سپیدان جاری میشود و تا نزدیکی دریاچه برم فیروز و قله برم فیروز میرسد. آبهای سرد و روان این تنگه و درختان سرسبزی چون سنجد و بید به زیبایی این منطفه افزودهاند. عشایر قشقایی در شش ماه اول سال میهمان این منطقه خوش آب و هوا هستند.
تنگه واشی یا تنگه ساواشی(در ترکی به معنی جنگ تنگه) مکانی با جاذبههای گردشگری است که در حدود ۱۷ کیلومتری شهرفیروزکوه قرار گرفته و با داشتن آب و هوای مناسب در تابستانها، میزبان جمعیت کثیری از مسافران و گردشگران میباشد. شاید یکی از جذابترین بخشهای سفر به تنگه واشی حرکت در رودخانهای است که در بین یک دره سنگی قرار دارد. با توجه به نزدیکی تنگه واشی به شهر تهران، امکان مسافرت یک روزه به این منطقه وجود دارد و بخصوص در تابستان هزاران نفر از ساکنیناستان تهران و دیگر استانهای اطراف به این منطقه مسافرت میکنند. در سالهای اخیر، بسیاری از موسسههای توریستی، اقدام به برگزاری تورهای گوناگونی در این منطقه نمودهاند که همین امر باعث افزایش شهرت و معروفیت این منطقه شدهاست.
استان یَزد یکی از استانهای ایران است. مرکز آن شهر یزد است. این استان در مرکز ایران قرار گرفته و از اطراف با استانهایاصفهان، خراسان جنوبی، کرمان و فارس همسایه است. این استان در حدود ۷۲,۱۵۶ کیلومتر مربع وسعت داشته و به تنهایی ۳۷,۴ درصد از کل وسعت ایران را در بر میگیرد. در فصول بهار و تاستان، آب و هوای بیشتر مناطق استان، گرم و خشک و در فصول زمستان و پاییز سرد و نسبتاً مرطوب است.
در برخی از منابع، بنای اولیهی برخی از شهرهای استان را به سلیمان پیامبر، ضحاک، اسکندر مقدونی و ابراهیم پیامبر نسبت دادهاند. آثاری چون دستافزارهای بهدستآمده از درههای شیرکوه، نگارههای کوه ارنان و سفالهای منقوش قلعهی میبدنشاندهندهی تمرکز مدنیت یزد در گذشته در چهار منطقهی استان هستند: مهریز و فهرج، یزد، اشکذر و میبد و اردکان.
استان همدان یکی از استانهای ایران است. مرکز این استان، شهر باستانی همدان است که هرودوت تاریخ بنای آن را در سدهٔ هشتم پیش از میلاد در دوران مادها بهدست دیاکو ذکر کرده است. مادها این شهر را هگمتانه نامیدند و همدان صورت جدید هگمتانه است.
استان همدان از لحاظ جمعیت، چهاردهمین و از لحاظ مساحت، بیست و سومین استان کشور محسوب میگردد. جمعیت آن بر پایهٔ سرشماری سال ۱۳۹۰ بالغ بر ۱٬۷۵۸٬۲۶۸ نفر بوده است. بزرگترین شهرهای این استان عبارتند از: همدان، ملایر، نهاوند وتویسرکان.
استان همدان با ۱۹٬۴۹۳ کیلومتر مربع وسعت، از سمت شمال به استانهای زنجان و قزوین، از سمت جنوب به استان لرستان، از سمت شرق به استان مرکزی و از سمت غرب به استانهای کردستان و کرمانشاه محدود شدهاست. این استان بین مدارهای ۳۳ درجه و ۵۹ دقیقه تا ۳۵ درجه و ۴۸ دقیقهٔ عرض شمالی از خط استوا و ۴۷ درجه و ۳۴ دقیقه تا ۴۹ درجه و ۳۶ دقیقهٔ طول شرقی ازنصفالنهار گرینویچ قرار گرفته و شامل ۹ شهرستان، ۲۵ بخش، ۲۷ شهر، ۷۳ دهستان و ۱۱۲۰ روستا است.
استان هُرمُزگان نام یکی از استانهای کشور ایران است.
این استان در جنوب ایران و در شمال تنگه هرمز قرار دارد. کرانههای این استان در شرق بر دریای عمان و در غرب بر خلیج فارس قرار دارند.
بعضی از جزیرههای مهم هرمزگان عبارتاند از قشم، کیش، ابوموسی، لاوان، هرمز، لارک، سیری.
استان هرمزگان دارای 13 شهرستان، ۲۳ شهر، ۳۳ بخش و ۷۱ دهستان و ۲۱۷۰ آبادی دارای سکنهاست و بنا به سرشماری بعمل آمده در سال ۱۳۷۵ جمعیت استان هرمزگان ۱۰۶۲۱۵۵ نفر میباشد.
استان مرکزی به عنوان پایتخت صنعتی ایران تقریباً در مرکز ایران قرار دارد. بزرگترین شهر و مرکز استان مرکزی کلانشهراراکمیباشد. در روزگار کهن این شهر عراق نام داشت که در زمان تسلط اعراب بر ایران عراق عجم نامیده میشد که شامل بسیاری از استانهای همجوار امروزی میشد. این استان از شمال به استانهای تهران، البرز و قزوین، از غرب به استان همدان، از جنوب به استانهای لرستان و اصفهان و از شرق به استانهای تهران، قم و اصفهان محدود است. این استان با مساحتی معادل ۲۹٬۵۳۰ کیلومتر مربع حدود ۱،۸۲ درصد از مساحت کل کشور را به خود اختصاص دادهاست. بر اساس آخرین تقسیمات کشوری، استان مرکزی دارای ۱۲ شهرستان، ۲۳ بخش، ۳۲ شهر، ۶۶ دهستان و ۱٬۳۹۴ آبادی دارای سکنه و ۴۶ آبادی خالی از سکنهاست. مرکز این استان شهر اراک است. شهرستانهای این استان عبارتاند از: محلات، اراک، ساوه، تفرش، خمین، فراهان، دلیجان، شازند،آشتیان، کمیجان، زرندیه و خنداب.
مازَندَران (به مازندرانی: مازِرون یا مازِندِرون) استانی در شمال ایران و در کرانههای جنوبی دریای خزر میباشد. شهرستان ساری، مرکز و پرجمعیتترین شهر است. این استان هممرز با استانهای گلستان، سمنان، تهران، البرز، قزوین و گیلاناست.
قله دماوند مرتفعترین قله ایران در مازندران و در شهرستان آمل قرار دارد. این استان از لحاظ جاذبههای گردشگری و جذب توریست رتبه یک را در ایران دارا است و از جنگل، دشت، کوه، تاریخ و دریا سود بسزایی میبرد. مازندران بلندترین (کوه دماوند) و پست ترین (دریای خزر) نقاط ایران را در خود جای داده است. این استان یکی از پرجمعیت ترین مناطق از لحاظ تراکم جمعیتی و یکی از غنیترین آنها از لحاظ منابع گوناگون زیرزمینی میباشد. این استان دارای ۲۲ شهرستان است. مازندران قدیمیترین مردم را در جهان از نظر یک جا نشینی دارد. روز ۱۴ آبان هم روز مازندران نامگذاری شده است.
استان لرستان یکی از استانهای غربی ایران است. این استان ۲۸٫۲۹۴ کیلومتر مربع مساحت و بیش از یک میلیون و هفتصد و پنجاه و چهار هزار نفر جمعیت دارد. نرخ بیکاری در لرستان با ۲۰٫۲ درصد بالاترین نرخ بیکاری در ایران است. این استان سیزدهمین استان ایران از نظر جمعیت میباشد و یکی از استانهای پرجمعیت ایران به شمار میرود.
استان گیلان، از استانهای شمالی ایران به مرکزیت کلانشهر رشت است. دربارهٔ نام گیلان و معانی واژهٔ گیل، نظرات متفاوتی ابراز شدهاست. لغتنامه دهخدا، واژهٔ گیلان را برگرفته از «گیل»، بهاضافهٔ پسوند مکان «ان»، به معنای محل سکونت گیلها دانسته و افزودهاست که صورت این واژه در زبان پهلوی، گِلان (Gelan) و نزد یونانیها گِلای (Gelae) بودهاست.
گلستان نام جدید سرزمین تاریخی است که در طول تاریخ و تا سده هفتم هجری به نام ایالت گرگان و از آن پس تا آغاز سده دهم به نام استرآباد و در نوشتههای دوران اولیه اسلامی به نام (جرجان) و از اسفند ۱۳۱۶ گرگان نامیده شدهاست. این استان تا سال ۱۳۷۶ بخشی از استان مازندران بود، اما در آن سال به صورت استانی مستقل درآمد و شهرستان گرگان به عنوان مرکز آن برگزیده شد. بیشتر شهرهای کنونی استان از دیرینگی چندانی برخوردار نیستند و از بزرگشدن روستاها به وجود آمدهاند و به عبارتی روستا شهر به شمار میآیند. با این همه، شهرهای گرگان و گنبدکاووس ریشه در تاریخی دارند. روستاهای استان گلستان به صورت متمرکز و نزدیک به هم هستند. این روستاها در راستای جادهها و رودها به صورت طولی و در بخشهای کوهستانی به صورت پلهای هستند.
کهگیلویه و بویراحمد یکی از استانهای کشور ایران است. مرکز آن شهر یاسوج است و با مساحتی حدود ۱۶هزار و ۲۴۹ کیلومتر مربع، سرزمینی نسبتاً مرتفع و کوهستانی است.
جمعیت کهگیلویه و بویراحمد بر پایه سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۹۰ برابر با ۶۴۰،۰۰۰ نفر بوده که ۵۰درصد آنها در شهرها سکونت دارند.
استان کرمانشاه(به کردی: کرماشان) با مساحت ۲۴۶۴۰ کیلومتر مربع، هفدهمین استان جمهوری اسلامی ایران از نظر وسعت به شمار میرود. موقعیت جغرافیایی آن بر روی کره زمین بین عرض جغرافیایی ۳۳ تا ۳۵ درجه شمالی و طول جعرافیایی ۴۵ تا ۴۷ درجه شرقی است. استان کرمانشاه که ۱/۵ درصد مساحت کشور را دربرمیگیرد، از استانهای غربی به شمار میآید که با کشور عراق مرز مشترک دارند.[۲]این استان از شمال به استان کردستان، از جنوب به استان لرستان و ایلام، از شرق بهاستان همدان و از غرب به کشور عراق محدود میشود. مرکز استان کرمانشاه، شهر کرمانشاه است. بر اساس آخرین تغییرات در ۱۳۹۰ استان کرمانشاه از، ۱۴ شهرستان، ۳۱ شهر، ۳۱ بخش و ۸۶ دهستان تشکیل شده است.
کِرمان یکی از استانهای ایران است. استان کرمان در جنوب شرقی ایران قرار گرفته جمعیت این استان در سال ۱۳۹۰ وبراساس آمار مرکز آمار ایران برابر با ۲٫۹۳۸٫۹۸۸ نفر بودهاست و مرکز آن کلانشهر کرمان است.کرمان با در بر گرفتن بیش از ۱۱ درصد از وسعت ایران از لحاظ وسعت پس از سیستان و بلوچستان دومین استان پهناور ایران می باشد.کرمان از استانهای مهم و تاریخی کشور به حساب میآید.استان کرمان مرکز جنوبشرق کشور است و به نوعی مرجع صنعتی، فرهنگی، سیاسی، کشاورزی دانشگاهی-علمی، مذهبی و سایر شاخصها در میان استانهای منطقه جنوب شرق کشور است.استان کرمان همچنین بیش از ۶۶۰ اثرملی ثبت شده دارد و از استان های تاریخی ایران است.
استان کردستان (به کردی: کوردستان - Kurdistan) یکی از استانهای ایران است که در غرب کشور واقع شده است. مساحت این استان ۲۹٬۱۳۷ کیلومتر مربع معادل ۱/۷٪ مساحت کل کشور ایران است. این استان که در دامنهها و دشتهای پراکنده سلسله جبال زاگرس میانی قرار گرفته است، از شمال به استانهای آذربایجان غربی و زنجان، از شرق به همدان و زنجان، از جنوب به استان کرمانشاه و از غرب به کشور عراق محدود است. استان کردستان با کشور عراق ۲۰۰ کیلومتر مرز مشترک دارد. مرکز این استان، شهر سنندج است. استان کردستان براساس آخرین تقسیمات کشوری در سال ۱۳۹۰ دارای ۱۰شهرستان، ۲۹شهر، ۳۱بخش، ۸۶دهستان و ۱۶۹۷آبادی دارای سکنه و ۱۸۷آبادی خالی از سکنه بوده است. شهرستانهای این استان عبارتند از: بانه، بیجار، دهگلان، دیواندره،سروآباد، سقز، سنندج، قروه، کامیاران و مریوان.
بر پایه سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال ۱۳۹۰ استان کردستان ۱٬۴۹۳٬۶۴۵ نفر جمعیت دارد که ۶۶درصد شهری و ۳۴درصد را جمعیت روستایی تشکیل میدهد. تراکم نسبی جمعیت معادل ۵۱٫۲ نفر در کیلومتر مربع است.
استان قم یکی از ۳۱ استان ایران است که در مرکز این کشور و در جنوب استان تهران، شمال استان اصفهان، شرق استان مرکزی و غرب استان سمنان واقع شدهاست. مرکز استان کلانشهر قم است. این استان در یک منطقهی خشک و نیمهخشک واقع شده است و آب و هوای گرم و خشک دارد. جنوب و غرب استان پوشیده از کوههای مرتفع است و آب و هوای معتدل دارد. مناطق شرقی، مرکزی و شمالی استان نیز پوشیده از بیابانهای وسیع است که بزرگترین آنها دشت مسیله است. استان قم از نظر وسعت پس از استان البرز کوچکترین استان ایران است. استان قم تنها یک شهرستان دارد. شهرهای قم، دستجرد، پردیسان و سلفچگان مهمترین شهرهای استان به شمار میروند.
محدودهی وسیعی از استان قم دارای آثار تمدن قدیمی قمرود است و عناصری را از روزهای اولیهی حضور تمدن در خود حفظ کرده است. اولین نیایشگاههای باستانی در فلات ایران در این منطقه ساخته شدهاند. برخی از مورخان بنای اولیهی شهر قم را به اسکندر،بهرام گور، طهمورث، لهراسپ، قباد ساسانی، یزدگرد سوم و چند تن دیگر، نسبت دادهاند و در این مورد اختلاف نظر وجود دارد. باستانشناسانی چون رومن گیرشمن قم را قدیمیترین منطقهای میداند که انسان در آنجا استقرار یافته و تمدنهای اولیه را پیریزی کردهاند. نتایج جدید باستانشناسی نیز قدمت قم را به بیشاز ۷۰۰۰ سال پیش میرسانند. باستانشناسان ادعا میکنند به علت وجود رودخانهی اناربار و وجود شاهراه مواصلاتی منطقهی قم از دورانهای اولیهی تاریخی میزبان تمدنهای شکوفایی بودهاست.
مهمترین عامل موثر بر وضع اقتصادی استان، صنعت گردشگری و به ویژه توریسم مذهبی است و دلیل آن وجود حرم فاطمه معصومه ومسجد جمکران و تعداد زیادی از مزارهای امامزادهها و علویان در استان است که در تمام فصول سال، پذیرای زایران بسیاری از نقاط مختلف ایران و سایر کشورها است که این امر موجب رونق بازار کار و خدمات در این شهر شده است.
در سال ۱۳۴۲ خورشیدی با شروع حرکت انقلابی روحالله خمینی از این شهر، قم به مرکزی فعال برای انقلاب مردم ایران تبدیل شد که در نهایت در سال ۱۳۵۷ خورشیدی این حرکت توانست به براندازی نظام سلطنتی در ایران منجر شود و پس از تأسیس یک حکومتتئوکراسی در ایران، به دلیل نقش و اهمیت مذهبی قم، اهمیت آن در عرصهی سیاسی و اجتماعی افزایش یافت.
شهرستان قم در سال ۱۳۷۵ خورشیدی براساس مصوبه مجلس ایران به استان مستقل تبدیل شد.
هشت راه اصلی مواصلاتی به استان قم منتهی میشوند. آزادراه ۵، آزادراه ۷، جاده ۶۵ و جاده ۷۱ مهمترین آنها هستند.
استان فارس یکی از استانهای ایران است که در بخش جنوب این کشور واقع شدهاست. آب و هوای استان فارس در نقاط مختلف این استان به سه دسته کوهستانی، معتدل و گرم تقسیم میشود. این استان با مساحتی در حدود ۱۲۲٬۶۰۸ کیلومتر مربع، چهارمین استان بزرگ و با جمعیتی معادل ۴٬۵۲۸٬۵۱۳ نفر، بر طبق برآورد جمعیتی سال ۱۳۸۹ خورشیدی سازمان ملی آمار ایران، چهارمین استان پرجمعیت ایران بهشمار میرود. بر اساس تقسیمات کشوری اردیبهشتماه سال ۱۳۹۰ خورشیدی، استان فارس به ۲۹ شهرستان، ۱۰۰ شهر، ۸۳ بخش و ۲۰۴ دهستان تقسیم شدهاست.
مرکز استان فارس، شهر شیراز است که بر طبق برآورد جمعیتی سال ۱۳۸۹ خورشیدی سازمان آمار ایران به همراه حومه خود، جمعیتی معادل ۱،۷۴۹،۹۲۶ نفر داشته که پرجمعیتترین شهر این استان و ششمین شهر پرجمعیت کشور محسوب میشود. از دیگر شهرهای پرجمعیت این استان میتوان به شهرهای مرودشت، جهرم،کازرون و فسا اشاره کرد.
در این استان، امروزه به جز اکثریت فارسیزبان اقوام مختلفی نیز در این استان زندگی میکنند؛ از جملهلرها،قشقاییها، عرب خمسه و لک، که هر یک به گویشها و زبانهای مختلفی مانند فارسی، لری، لارستانی، قشقایی،سیوندی، دوانی، اردکانی، عربی و کهمرهای (بککی) سخن میگویند.
منابع مهم اقتصادی استان فارس بر پایه کشاورزی و دامداری، شهرکهای مختلف صنعتی، پالایشگاهها، صنایع پتروشیمی و نیروگاههای مختلف بنا شدهاست.
استان فارس با وجود جاذبههای متعدد تاریخی، طبیعی و مذهبی، یکی از مراکز مهم گردشگری ایران است. همچنین تعدادی از مراکز مهم دانشگاهی ایران در این استان واقع شدهاست.